SLEEUWIJK - Uit controle van de nestkasten in Sleeuwijk blijkt dat 72% van de nestkasten bezet is geweest in 2021. Bij de kool- en pimpelmezen zelfs 91%. Dat is een groei van ongeveer 7% ten opzichten van 2020.
Eind 2019 zijn er aan de eikenbomen in Sleeuwijk 96 nestkasten opgehangen. Aan de Rijksstraatweg, Transvaal, Deltaweg, Vlietstraat en Eikenlaan. De nestkasten, vooral voor koolmezen en pimpelmezen, zijn een proefproject voor natuurlijke bestrijding van de eikenprocessierups.
Minder overlast
De overlast van de eikenprocessierups was deze zomer minder dan de voorgaande jaren. Er waren minder eikenbomen geïnfecteerd en de nesten waren ook kleiner. Een belangrijke factor in de afname van de overlast van de eikenprocessierups is het koude voorjaar en een vrij natte zomer. Voor de eikenprocessierups zijn deze omstandigheden minder gunstig dan in de afgelopen jaren van extreme droogte en hitte. Het onderzoek loopt echter nog te kort om het effect te kunnen bepalen van de natuurlijke bestrijding van de eikenprocessierups, door het plaatsen van de nestkasten en veranderend beheer. Maar de resultaten stemmen hoopvol.
Verstoring
Helaas bleken er in sommige nestkasten eieren of dode jongen achtergebleven te zijn, wat waarschijnlijk duidt op verstoring van de oudervogels of voedselgebrek door het koude voorjaar. Als verstoringsfactor werden ekster, kraai en in sommige straten de specht waargenomen. Deze laatste heeft ook diverse kasten aangepikt. Hiervoor zijn metalen plaatjes rond het gat geplaatst en een aantal nestkasten vervangen.
Vervanging
Net als vorig jaar zijn er dit jaar alleen nesten van kool-en pimpelmezen aangetroffen. De andere vogelsoorten waar ook nestkasten voor zijn opgehangen, zoals spreeuw, roodborst en boomkruiper hebben helaas geen gebruik gemaakt van de nestkasten. Wel zijn er nestkasten voor spreeuwen en boomkruipers gebruikt door kool- en pimpelmezen. Daarom gaan wij de nestkasten voor spreeuw, roodborst en boomkruiper na afloop van dit broedseizoen vervangen door kool- en pimpelmezenkasten. Maar in principe hebben alle nestkasten last van slijtage door weersomstandigheden en beschadiging door andere vogels zoals spechten. Zo willen wij kijken of de nestkasten op termijn vervangen kunnen worden door exemplaren van duurzame materiaal zoals houtbeton. Langzamerhand gaan we ook richting de fase waarin de natuurlijke bestrijding van de eikenprocessierups niet langer proef is maar een middel om de overlast van de eikenprocessierups aan te pakken.
Nachtvlinder
Een leuke bijkomstigheid tijdens het schoonmaken van de kasten was het aantreffen van de poppen en vlinders van de Plakker, een nachtvlinder. Daarnaast zijn ook regelmatig oorwormen, pissebedden en miljoenpoten aangetroffen. Dit toont aan dat de kasten naast de vogels, ook onderdak aan insecten bieden en dus een dubbele functie hebben. Aan de andere kant geeft dit ook aan dat de nestkasten vrij vochtig zijn, wat nadelig is voor de levensduur van de kasten.
Groene leefomgeving
Nestkasten alleen zijn niet voldoende om het project tot een echt succes te maken. De vogels en andere bestrijders (insecten en vleermuizen) van de eikenprocessierups zijn gebaat bij een groene leefomgeving met een afwisseling van hoge en lage struiken en veel bloemen. Dit biedt hen voedsel, veiligheid en nestgelegenheid. Daarom is gemeente Altena met ingang van het voorjaar van 2020 de bermen in Sleeuwijk (hier staan 90% van de eikenbomen van Altena) anders gaan beheren door het inzaaien van wilde bloemen en gefaseerd maaien en afvoeren. Hierdoor komen er meer bloemen tevoorschijn.
Vrijwilligers
Als Natuurinclusief Altena is men altijd op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die kunnen helpen bij natuurprojecten en het onderhouden en monitoren van de nestkasten in Sleeuwijk. Mocht dit iets voor u zijn, stuur dan een mailtje naar natuurinclusiefaltena@gmail.com.